སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་དང་གེ་སར།

རྩོམ་སྒྲིག སངས་རྒྱས་སྐྱིད། ཡོང་ཁུངས། མཚོ་བྱང་རྩོམ་རིག་རིག་རྩལ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས། བཤེར་འབེབས། རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་།

སྤྱི་ལོ2025ལོའི་ཟླ4པའི་ཚེས12ཉིན《མཚོ་བྱང་གེ་སར་རིག་གནས་ཀྱི་རྣམ་བཤད་རབ་གསལ་ཤེལ་གྱི་མེ་ལོང》ཞེས་པའི་གཙོ་སྒྲིག་པ་གཅོད་པ་དོན་གྲུབ་དང་གཙོ་སྒྲིག་གཞོན་པ་སྙིང་བོ་ཚེ་རིང་། ཕག་མོ་དོན་གྲུབ་བཅས་མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་གནས་རི་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་མགོ་རུ་གེ་སར་སྒྲུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྐོར་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དུ་སོང་། མཚོ་བྱང་ཁུལ་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་རྒྱུ་ཆ་འཚོལ་སྡུད་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཧན་རེན་དང་མཚོ་སྔོན་པོ་ཡུལ་ཚོའི་ལས་བྱེད་དུང་མཚོ་གཉིས་ཀྱི་ལམ་ཁྲིད་བྱས་འོག་ཕྱི་དྲོའི་དུས་ཚོད་གཅིག་ཡས་མས་སུ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་རི་རྩེ་ལ་འབྱོར། སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་མཚོ་ངོས་ལས་སྨི་བཞི་སྟོང་ཡས་མས་ཀྱི་མཚམས་སུ་གནས་པས་ང་ཚོའི་དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་དང་སྙིང་གི་ལྡིང་མཚམས་ཇེ་མགྱོགས་ལ་སོང་ཡང་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ལས་ཀ་མཚམས་མ་བཞག   གནས་དེ་ནི་ངོ་མ་སྨྲ་མི་ཤེས་པའི་ས་ཆ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་རེད། ཕྱོགས་བཞི་མཚམས་བརྒྱད་ལག་མཐིལ་དུ་བླངས་པ་བཞིན་ཤར་ལྷོ་ནུབ་བྱང་གི་ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་གསལ་བོར་མཐོང་ཐུབ། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཨ་མ་ཟོ་དགུ  ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་བློན་པོ་གསེར་ཆེན། ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་གངས་དཀར་ཞོ་ལུག བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྐང་ཚའི་རྫ་དམར་སོགས་མཐའ་བཞིའི་དམག་དཔོན་ལྟར་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་བཀའ་ལ་སྒུག་ཡོད་སྙམ་པའི་མཚར་བ་ཞིག་སྦྱིན་འོང་། 

སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་དེ་ཉིད་གནམ་སའི་ཀ་བ་བཞིན་དུ་ས་འཛིན་གྱི་རྒྱན་དུ་ཀྲོང་ངེར་འགྱིང་འདུག སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་ཐོང་འོག་ན་གནམ་ཨ་སྔོན་ཐང་ལ་ལྷུང་འདྲའི་མཚོ་ཁྲི་ཤོག་རྒྱལ་མོ་མར་ཁུ་བཞིན་འཁྱིལ་འདུག་པ་ནི་ཇི་འདྲའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་ཞིག་རེད། ས་ཆ་འདི་ནི་ས་ལ་དགེ་བཅུ་དང་ལོགས་སུ་བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ཚང་བའི་གནས་མཆོག་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་ཡིན་ནོ། ། གནས་འདིར་ལོ་རེར་དབྱར་ཁའི་དུས་ཚུགས་སུ་མ་བོས་མགྲོན་པོ་ཁྲི་སྟོང་མང་པོ་རང་ཤུགས་སུ་འདུས་ཏེ་ལྟད་མོ་ལྟ་བ་དང་སྨོན་ལམ་རྒྱག་པ། རྟོག་དཔྱོད་ཞིབ་འཇུག་བགྱིད་མཁན་སོགས་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་འདི་ཉིད་ནི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོས་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་དུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ངག་རྒྱུན་འདི་ལྟར། དེ་ཡང་འཛམ་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་དེ། སྨུག་པོ་ལྡོང་གི་རྒྱལ་རྒྱུད། ཆོས་འཕེན་ནག་པོའི་རིགས་རུས། ཆོས་ལ་འཕེན་གྱི་ཚ་བོ། ཡབ་སེང་བློན་རྒྱལ་པོའི་སྲས་པོ། ཡུམ་འགོག་བཟའ་ལྷ་མོའི་བུ་སྐལ། རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་རྣམ་འཕྲུལ། སྐུ་མི་འགྱུར་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་། གསུང་མི་འགྱུར་འཕགས་པ་འཇམ་དབྱངས། ཐུགས་མི་འགྱུར་ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ། རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་སྤྲུལ་བ། རིགས་ལྔ་ཐུགས་ཀྱི་སྲས་མཆོག ཚོ་དྲུག་གླིང་གི་དཔོན་པོ། དཔའ་རྟུལ་བརྒྱད་བཅུའི་ཡ་བདག མཁར་སེང་ཕྲུག་སྟག་རྩེའི་རྒྱུ་བདག རྒྱལ་ཁག་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་པོ། སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ཕོ་ལྷ། ཐུབ་ཆེན་བསྟན་པའི་སྲོག་ཤིང་། བདུད་བཞི་འཇོམས་པའི་གཤེད་མ།  ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་ཁ་གནོན། སེར་པོ་ཧོར་གྱི་གཉའ་ཤིང་། སྨུག་པོ་འཇང་གི་དཔུང་ཡ། ལྷོ་བདུད་ཤིང་ཁྲིའི་འཕྲུལ་ཡ།  རྒྱ་བོད་གཉིས་ཀྱི་ནོར་བདག འདྲེ་སྲིན་གཉིས་ཀྱི་ཁ་གནོན། རྫོང་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་བདག་པོ། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དེ་ཉིད་ཡར་ཁམས་བྱང་མ་རི་རྒྱུད་ལ་ཕེབས་ཤུལ་ནས། ཨ་ཁུ་ཁྲོ་ཐུང་དང་ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་པོ་གཉིས་ཀྱིས་མནའ་ཤག་བསྒྲིགས་ཤིང་། ཧོར་སེར་དམར་ནག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ལས་དམག་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་ནས་ཁྲ་མོ་གླིང་ས་ཆར་དཔུང་འཇུག་བྱས། ཁྲ་མོ་གླིང་དང་སེར་པོ་ཧོར་གཉིས་ཀྱིས་གཡུལ་འཐབ་དྲག་པོ་བྱས་རྐྱེན། གླིང་གི་རྒྱ་ཚ་དང་རོང་ཚ། སྟག་རོང་ཨ་ནུ་གཟིགས་འཕེན། སྣང་ངུ་གཡུ་སྟག་སོགས་གཅིག་རྗེས་གཉིད་མཐུད་དུ་བགྲོངས་པ་དང་། ཇ་མཁར་རྨང་ནས་བཤིགས། འབྲུག་མོ་ཧོར་གྱིས་ཕྲོགས་ཤིང་གླིང་ལ་ཆགས་འཇིག་ཆེན་པོ་བྱུང་། ཉིན་ཞིག་གི་ནངས་མོར་སྒ་སྐྱ་ལོ་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་ན་རེ། ཧོར་གུར་དཀར་དང་ཤན་པ་གཉིས་ལ་དེ་རིང་ངའི་ཁམས་མི་དྭངས་པས་ལུག་འཚོ་རུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་རྗེས་ལུག་ཁྱུ་དེད་དེ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་གཡས་སུ་བརྒྱབ། མོ་རང་གཡོན་དུ་རྒྱུགས་ནས་བ་ལུ་དང་མཁན་པ་བཏུས་ནས་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་སྒང་ནས་བསང་དཀར་ལ་སྤྲིན་དཀར་གྱི་མདོག བསང་སྨུག་ལ་ཆུ་ཕྲན་གྱི་མདོག་ལྟ་བུ་ཕུལ་ཏེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་གསོལ་བ་རྩེ་གཅིག་དང་གླིང་དཀར་གྱི་བླ་རི་རྨ་རྒྱལ་ཟོ་དོར་སོགས་ལ་འབོད་པ་ལན་གསུམ་བྱས་པ་ན། རྒྱང་རིང་མིག་གིས་ཟིན་མི་ཟིན་ས་ནས་བླ་བྱ་དཀར་མོ་ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ་མཚོ་སྙིང་མ་ཧཱ་དེ་ཝ་སྐོར་བ་གསུམ་དང་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོར་སྐོར་བ་གསུམ་བརྒྱབ་རྗེས་རིའི་ལ་སྟེང་དུ་བབས་བྱུང་། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་དེ་ཉིད་ཤིན་ཏུ་དགའ་སྟེ། སྤྱན་ལས་མུ་ཏིག་གི་ཆར་རྒྱུན་དྲག་ཏུ་བབས་པ་དང་ཁྲུང་ཁྲུང་གསུམ་ལ་འདི་སྐད་བཤད། བླ་བྱ་དཀར་མོ་ཁྲུང་ཁྲུང་གསུམ། མར་ཤོག་དང་ཞུ་རྒྱུ་འདི་འདྲ་ཡོད། ད་ལོ་གནམ་ལོ་ཤར་བའི་དུས། ལས་བསམ་ས་མི་འགྲོ་གསེག་སར་འགྲོ རྡོ་གཡའ་མའི་འཕྲེད་ཁ་གྱེན་ལ་འཁོར། ཕུང་འདྲེ་གུར་རྒྱལ་པོ་དང་། ཁྲེལ་མེད་ཨ་ཁུ་ཁྲོ་ཐུང་གཉིས། ཁྱི་སྤྱང་ངན་འབྲེལ་བྱས་པའི་མཐར། མང་སྣ་ཉུང་གིས་མ་བརྟན་པར། ཧོར་དམར་སེར་བཅུ་གཉིས་གླིང་ལ་བླུགས། འབུམ་པའི་དུང་ཟླ་ཐང་ལ་ལྷུང་། སྣང་ཆུང་གཡུ་ཡི་མེ་ཏོག་བསྣོག རོང་ཚའི་དམུ་ཐག་དུམ་སེ་བཅད། གཟིག་འཕེན་དར་ཤིང་སྐེད་ནས་བཅག ལྷ་མཁར་རྩེ་མོ་ཐོག་གིས་གཏོར། འབྲུག་མོའི་ལང་ཚོ་གྲིབ་ཀྱིས་མནར། བླ་བྱ་དཀར་མོ་སྤུན་གསུམ་པོ། མ་འདུག་ནག་པོ་བདུད་ལ་སོང་། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དེ། མྱུར་དུ་གླིང་ལ་མ་ཕེབས་ན། སྐྱིད་གི་ཉི་མ་ཤར་དུས་མེད། སྡུག་གི་མུན་པ་སངས་དུས་མེད། ང་ཨ་འབྲུག་གསོན་པའི་རེ་བ་མེད། གླིང་སེང་ཆེན་རྒྱལ་པོ་བོས་ནས་ཤོག་ཅེས་འཕྲིན་ཡིག་དེ་བླ་བྱའི་སྐེ་ལ་བཏགས་པ་ན། བླ་བྱ་གསུམ་གྱིས་མགོ་བོ་གུག་གུག་ལན་གསུམ་བྱས་རྗེས་འབྲུག་མོར་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས། རི་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོར་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས། མཚོ་སྔོན་པོར་བསྐོར་བ་ལན་གསུམ་བྱས་རྗེས་ནམ་མཁའི་བྱ་ལམ་གོང་མར་གཏད་ནས་ནག་པོ་བདུད་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་མི་སྣང་བར་གྱུར། དེ་ནས་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོའི་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་སངས་ཤིང་། ཡིད་ལ་སྨྲ་མི་ཤེས་པའི་བདེ་བས་ཁྱབ་ཅིང་ཕྱིར་འགྲོ་དགོས་བསམ་ནས། སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལུག་ཁྱུ་དེ་ཇི་ལྟར་བཙལ་ཀྱང་མ་རྙེད་པར་མོ་རང་གཅིག་པུ་ཧོར་གྱི་དམག་སྒར་ལ་ལོག དུས་དེ་ནས་བཟུང་འབྲུག་མོའི་ལུག་ཁྱུ་དེ་རྡོ་དཀར་དུ་གྱུར་ནས་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་རི་ཟོམ་དུ་ལུས་པར་གྲགས་སོ། །

སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་སྟེང་གི་འབྲུག་མོའི་ལུག་ཁྱུ།

དེར་ཁྲུང་ཁྲུང་སྤུན་གསུམ་ཉིན་མཚན་ལྟོས་མེད་ཀྱིས་འཕུར་ཏེ་སོང་བ་ན། ལ་གཞི་དྲེད་ཀྱི་ར་བ། ཡར་ཁམས་བྱང་མའི་རི་རྒྱུད། མགོ་ན་མི་ཁྲག་གི་ཆར་བ་འབབ་ས། བར་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བུ་ཡུག་འཚུབས་ས། བདུད་མཁར་ལྕགས་ར་རྩེ་དགུའི་སྟེང་དུ་བབས་པ་ན། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དེ་མེ་བཟའ་འབུམ་སྐྱིད་དང་བདུད་བློན་ག་དར་ཕྱིང་སྔོན་གཉིས་ཀྱིས་བརྗེད་ཟས་བརྗེད་ཆུ་དྲངས་ཏེ་གླིང་གི་རྒྱལ་སྲིད་དང་ཕུ་ནུ་བརྗེད་ནས་ལོ་དགུ་འགོར་བའང་མ་ཤེས་པར་ལུས་ཡོད། ཉིན་དེར་བླ་བྱའི་རྟུག་པ་ཞིག་མགོ་ལ་ལྷུང་བར་སྐྱུག་མེར་བ་ཞིག་བྱུང་བ་དང་ལྷན་དུ་བརྗེད་ཟས་བརྗེད་ཆུ་ཕྱིར་བསྐྱུགས་ཤིང་། གླིང་གི་ཕུ་ནུ་དང་ཕ་མ་ཇ་མ་བཅས་པ་ཡིད་ལ་གསལ་ལེར་ཤར་བྱུང་། དེ་ནས་ཁྲུང་ཁྲུང་གཉིས་ཀྱི་འཕྲིན་ཡིག་ལས་གླིང་གི་ཆགས་འཇིག་གི་གནས་ཚུལ་ཚང་མ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་གླིང་ལ་ལོག་རྒྱུའི་སེམས་ཐག་བཅད་ནས་རླུང་བུད་པ་ལྟར་གླིང་གི་ཕྱོགས་སུ་རྒྱུ་སོང་ངོ་། །

གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་ཐོག་མར་གླིང་ལ་ལོག་སྟེ་ཁྲོ་ཐུང་གི་དབང་ཆ་ཚང་མ་བླངས་པ་དང་དེ་ནས་ཧོར་ལ་བསྐྱོད་དེ་ལམ་དགྲ་སྤྲེལ་སེ་སྣ་ནག་སོགས་ཆམ་ལ་ཕབ། ཕུ་བོ་རྒྱ་ཚ་དང་ནུ་བོ་རོང་ཚ། ཕུ་ནུ་བསད་པའི་ཤ་འཁོན་གྱིས། མཆོང་ལྷ་ནག་པོ་དོང་ལ་མནན། ཤེད་ཆེན་པ་དུར་ཐང་ལ་བརྡབས། ནགས་རྒྱལ་ཕྱུག་མོ་མེ་མཚོར་བསྒྱུར། སྡིག་གཅོད་ཤན་པར་ལྕགས་ཐག་བསྐོན། སྟོབས་ཆེན་སྙིང་ཁར་གཟེར་བུས་གཅུས། བླ་སྟག་འོལ་བ་མི་གཟན་བསྒྲལ། ཐེའུ་རང་གི་བླ་ཤིང་བཅག ཧོར་སྡེ་དམར་སེར་བཅུ་གཉིས་ཁྲག་བཞིན་དཀྲུགས་ཏེ་གུར་དཀར་རྒྱལ་པོའི་མགོ་ལ་སྲབ་བཞག་ཅིང་འཕོང་ལ་སྒ་བསྟད་དེ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོར་དཀྱིས་གསུམ་བརྒྱབ་མཐར། མ་རུངས་བདུད་རིགས་དེ་ལྔ་བའི་ལམ་དུ་བཏང་ངོ་། །

དེ་ནས་གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོས་མཚོ་མི་འགྱུར་ཁྲི་ཤོག་རྒྱལ་མོའི་བྱང་ངོས། ས་བཟང་བོ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་ནས། ལས་བསྐལ་བ་ཡག་གི་ཆེད་དང་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གི་དོན་དུ་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་དགོས་པའི་དུས་ལ་བབས་པ་མཁྱེན་ནས། ཁོང་མི་རྟ་གཉིས་གློག་འཁྱུག་པ་ལྟར་ས་བཟང་བོ་སྨོན་མཐོན་པོའི་རྩེ་འབྱོར་བ་དང་།  འཛམ་གླིང་གེ་སར་ནོར་བུ་དགྲ་འདུལ་དེ་ཉིད་རིགས་ལྡན་དྲག་པོའི་སྐུ་རུ་བཞེངས་ནས་གསེར་ཁྲི་ཁམས་གསུམ་དབང་རྒྱལ་གྱི་སྟེང་དུ་བཞུགས་ཏེ་ལྷ་ངག་ལྡེམ་དྲུག་གི་ངག་རྟ་ལ་དྲངས་ནས་འདི་སྐད་དོ། །གླུ་ཨ་ལ་ལ་མོ་ཨ་ལ་ལེན། །གླུ་ཐ་ལ་ལ་མོ་ཐ་ལ་ལེན། །གནས་དག་པ་ལྷ་ཡི་ཞིང་ཁམས་ནས། །ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་དཀར་པོ་མཁྱེན། །བར་སྣང་སྤུ་གྲིའི་དབྱིངས་རིམ་ནས། །གཉན་ཆེན་སྐུ་ལྷ་གེར་མཛོ་མཁྱེན། །མ་དྲོས་མཚོ་ཡི་གཏིང་རིམ་ནས། །ཀླུ་རྒྱལ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་མཁྱེན། །ཤར་ཁྲ་མོ་གླིང་གི་ས་ཆ་ནས། །ཨ་མྱེས་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་མཁྱེན། །ས་འདི་ལ་གནས་པའི་ས་བདག་མཁྱེན། །ཡུལ་འདི་ལ་གནས་པའི་གཞི་བདག་མཁྱེན། །དེ་རིང་སྡོངས་གྲོགས་ཁ་འཛིན་མཛོད། །ཕོ་ང་འདྲའི་ང་ངོ་མ་ཤེས་ན། །ལྷ་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་ཐུགས་སྲས་ཡིན། །མགོན་ཨོ་རྒྱན་པད་མའི་རྒྱལ་ཚབ་ཡིན། །གླིང་གེ་སར་སྐྱེས་བུ་དོན་གྲུབ་ཟེར། །ང་དེ་རིང་འབྱོར་བའི་ས་ཆ་འདི། །ས་འདི་ས་ངོ་མ་ཤེས་ན། །ས་སྐྱིད་པོ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོ་ཟེར། །ཐང་ཡངས་ཆེན་གསེར་གྱི་ཐང་ཆེན་ལ། །རྩྭ་གསེར་ཆེན་འགྱུ་རུ་ཤིགས་སེ་གདའ། །རྩི་མེ་ཏོག་འཇའ་གུར་ཁྲིགས་སེ་གདའ། །སྤང་དཀར་སྟེང་ལ་ལུག་གིས་བཀང་། །རྫ་རིའི་སྟེང་ལ་ནོར་གྱིས་ཁྱབ། །འཇག་རི་སུམ་མདོ་རྟ་ཡིས་མོད། །ཕྱུགས་མངའ་ཐང་བསྟན་པ་དར་ས་རེད། །མཚོ་ཆེན་ཁྲི་ཤོར་རྒྱལ་མོ་དེ། །ཨ་སྔོན་ཐང་ལ་ལྷུང་འདྲ་རེད། །དྭངས་གསལ་མེ་ལོང་བཤམས་འདྲ་རེད། །ཀླུ་མི་མགོན་དཀར་པོའི་ཕོ་བྲང་རེད། །སྐྱིད་པོ་སྨོན་མཐོན་པོ་འདི། །ཕ་བླ་མའི་ཆོས་སྒྲ་སྒྲོག་ས་རེད། །སྟག་ཤ་རའི་དཔའ་སྐད་འཐེན་ས་རེད། །སྨན་བུ་མོས་བྲོ་གར་འཁྲབ་ས་རེད། །ཅི་བསམ་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་ས་རེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ན། ལྷ་དམག་ཁ་བ་འབབ་འབབ། ལྷ་ཆེན་ཚངས་པ་དཀར་པོ་དེ་ལྷ་རིགས་འབུམ་གྱིས་བསྐོར་ཕེབས་བྱུང་། ཀླུ་དམག་སེར་བ་འབབ་འབབ། ཀླུ་རྒྱལ་གཙུག་ན་རིན་ཆེན་དེ་ཀླུ་རིགས་འབུམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་ཕེབས་བྱུང་། གཉན་དམག་བུ་ཡུག་འཚུབ་འཚུབ། གཉན་ཆེན་སྐུ་ལྷ་གེར་མཛོ་དེ་གཉན་དམག་འབུམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་ཕེབས་བྱུང་། ཆོས་སྐྱོང་གློག་དམར་འཁྱུག་འཁྱུག ཆོས་སྐྱོང་མ་ཧཱ་ཀ་ལ་དེ་སྲུང་མ་འབུམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་ཕེབས་བྱུང་། མཁའ་འགྲོ་སྦྲང་ཆར་འཇོ་འཇོ། ཨ་ནེ་གོང་མ་རྒྱལ་མོ་དེ་མཁའ་འགྲོ་འབུམ་གྱིས་བསྐོར་ནས་ཕེབས་བྱུང་། ཡུལ་དེ་ལ་གནས་པའི་ས་བདག་དང་གཞི་བདག་བཅས་པ་ས་བཟང་བོ་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་སྒང་དུ་འཛོམས་ཤིང་། ནམ་མཁའ་ལ་འཇའ་འོད་ཀྱི་གུར་ཕུབ། མཚོ་ནང་ནས་གསེར་མིག་ཉ་མོས་འཁྱུག་རྩལ་ངོམས། ས་ལ་པད་མ་འདབ་བརྒྱད་བཞད། རྫ་རིའི་སྟེང་ནས་འབྲོང་མོ་ངུར་སྒྲ་ལྡི་རི་རི། སྤངས་རིའི་སྟེང་ནས་གཡང་དཀར་ལུག་གི་འབའ་སྒྲ་ལྷང་ལྷང་། ཁྲི་ཤོག་རྒྱལ་མོའི་འགྲམ་ངོགས་སུ་འདོ་རིག་རྟ་ཕོའི་འཚེར་སྐད་སི་ལི་ལི། ཡུལ་ལུང་ཀུན་ལ་བཀྲ་ཤིས་པའི་དགེ་མཚན་གྱི་མཚན་མས་ཁྱབ་བོ། །མི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསོད་ནམས་བསྐལ་བརྒྱར་གནས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་བཞུགས་ཁྲི་སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་སྟེང་དུ་རྡོའི་བཞུགས་ཁྲིར་གྱུར་ཏེ་ད་ལྟའང་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པར་གྲགས་སོ། ། （སྙིང་བོ་ཚེ་རིང་གིས་དག་སྒྲིག་བགྱིས།）

སྨོན་ལམ་མཐོན་པོའི་སྟེང་གི་གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་བཞུགས་ཁྲི།

同宝山与格萨尔

2025年4月12日，《格萨尔在海北》一书主编角巴东主，副主编娘吾才让、彭毛东主等前往青海省海北藏族自治州青海湖乡境内的同宝山主峰，欣赏同宝山的美丽富饶的景色，探究与格萨尔传说相关的故事。在海北州政协文史资料委员会副主任韩仁和青海湖乡干部东措的带领下，于午后一点左右抵达同宝山巅。同宝山海拔约四千米，虽然我们的呼吸越发急促、心跳不断加速，但探索的脚步未曾停歇。这里实乃言语难以形容的绝美之地——立于山巅如掌中观天，东南西北四方景致尽收眼底：东方的阿妈索格山、南方的龙宝赛钦山、西方的岗格尔肖合勒雪山、北方是岗察的红岩山，恰似镇守四方的将军忠诚守卫着同宝山，形成一道壮观的天然屏障。

同宝山犹如擎天玉柱巍然矗立，成为大地的华美点缀。山下广袤的草原上，宛如天镜坠落的千湖之青海湖，如酥油般静谧流淌，景象令人叹为观止。这片汇聚十善功德与八吉祥瑞的圣地，实为殊胜非凡的秘境。每年夏季来临之际，这片圣地都会自发吸引成千上万的游客前来观光祈福，更有络绎不绝的考察研究者前来探秘。关于这座神山，同宝村的老者然觉向我们揭开了一段摄人心魄的传说——那位威震三界的雄狮大王格萨尔，乃是：紫色董氏王嗣血脉，曲潘纳布的王嗣，曲拉潘的孙子，父王森伦与母后郭姆的天定之子，金刚持的殊胜化身，不坏金刚身观音自在，不变妙音文殊菩萨，无移菩提心金刚手，三怙主共化之身，五部佛心间珍宝，六岭部落的君主，八十勇士的统帅，虎城幼虎金座主，十八宗国的霸主，千佛共尊的护法神，佛陀教法的生命树，降伏四魔的刽子手，镇压黑魔的克星，摧毁黄霍尔的霹雳木，征服姜地的军旗，降服南方辛赤王的幻化对手，汉藏两地的财神，妖魔二敌的镇伏者，十八大宗的主人，当年岭·格萨尔王远征北方魔域时，残暴的叔叔晁同与霍尔国白帐王暗中勾结，唆使十二万黄霍尔国大军突袭岭国。在岭国与霍尔国军惨烈交战中，岭地的嘉察、绒察、司盼和囊邬等大将相继阵亡，茶城被毁，珠牡王妃遭劫，岭国遭遇空前浩劫。某日清晨，珠牡王妃对霍尔国白帐王和辛巴梅乳泽谎称："今日我心绪不宁，要去牧羊散心"。她赶着羊群来到同宝山右侧，突然转身面向神山，将白糌粑化作白云，灰煨桑化为清泉，向三宝虔诚祈祷，又向岭国神山玛卿邦日等连呼三遍。刹那间，三只洁白的白鹤自天际飞来，在同宝山顶盘旋三圈。珠牡喜极而泣，泪落如珠，对白鹤泣诉道："洁白的白鹤三兄妹啊，请将这血泪书信带给雄狮王：当东方的旭日升起时，阴谋的毒雾却笼罩岭国。奸臣晁同与魔君白帐王狼狈为奸，十二万霍尔铁骑踏碎我河山。百万雄兵的号角坠草原，岭国明珠被摧残，忠良血脉遭屠戮。若雄狮王不速归，幸福的朝阳永不再现，痛苦的黑暗永不消散！我这白鹤般的生命也将凋零。" 她将血书系于白鹤颈项。三只白鹤绕珠牡三匝，绕同宝山三周，绕青海湖三圈，最终振翅飞向魔域方向。自那日起，珠牡放牧的羊群化作白石永驻同宝山顶，成为这段悲壮传奇的永恒见证。

三只白鹤昼夜兼程飞越，来到了北方八山地——血雨倾盆的魔域山岗，魂幡猎猎的玛岭雪峰，最终降落在九层铁城之巅。彼时，岭国雄狮大王格萨尔正与王妃梅萨绷吉、魔臣嘎达向宛在北方秘境修行，饮忘川之水，食忘忧之果，竟不知故土已沦丧九载。那日，白鹤哀鸣惊破禅定，颈间血书坠入净瓶。刹那间：忘忧果化作岭国山河破碎图，忘川水映出珠牡泣血容颜，王兄嘉察、王弟绒察等阵亡将士的英灵在波光中浮现。

返回岭国，惩罚罪同。前往霍尔，计杀霍尔大将，救回珠牡。

此后，岭国格萨尔王在青海湖的北岸，于祥瑞的同宝山之上，观知时机已至，应为利乐善缘众生六道广发宏愿。他携人、马二众如闪电般抵达祥瑞同宝山之巅，化现为香巴拉善种王的雄狮大王格萨尔诺布战堆之身，端坐于慑服三有界的黄金宝座之上，唱起不动金刚道歌之时天兵如雪片纷扬，白色梵天王率百万天众环绕降临；龙兵似黄沙漫卷，顶宝龙王率百万龙族簇拥而至；念兵若雾霭氤氲，威猛格佐神率百万念兵蜂拥而来；护法如赤电闪烁，大黑天护法率百万护法神众云集；空行似蜜雨飘洒，阿尼贡玛嘉姆空行母率百万空行环绕而至。当地所有地祇、境神齐聚祥瑞同宝山，虚空显现虹光宝帐，湖中金眼鱼母游弋生姿，大地绽放八瓣金莲。岩峰之上母牦牛"哞哞"鸣叫，草山之间白绵羊"咩咩"应和，青海湖湖畔神骏宝驹嘶鸣"咴咴"作响，整个境域遍布吉祥瑞兆。相传众人所见格萨尔王的宝座，已化作玛尼高坡上的石质王座，至今犹可瞻仰。（娘吾才让编写，李连荣译，角巴东主审定）