རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་སྐབས་ཉེར་གསུམ་པ་ཁྲེང་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཚོགས་མགོ་བརྩམས།

རྩོམ་སྒྲིག སངས་རྒྱས་སྐྱིད། ཡོང་ཁུངས། མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འགྱུར། བཤེར་འབེབས། རིན་ཆེན་ཚེ་རིང་།

ཟླ10པའི་ཚེས27ཉིན། རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་སྐབས་ཉེར་གསུམ་པ་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ཁྲེང་ཏུའུ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཚོགས་མགོ་བརྩམས། ཚོགས་འདུ་འདི་ནི་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོ་སྒྲུབ་གནང་ཞིང་། སི་ཁྲོན་རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གིས་སྒྲུབ་འགན་ཁུར་བ་དང་། པེ་ཅིང་དང་བོད་ལྗོངས། སི་ཁྲོན། མཚོ་སྔོན། ཀན་སུའུ། ཡུན་ནན་སོགས་སྨྱན་སྦྱོར་ལས་ཁུངས37ནས་ཕེབས་པའི་མི་སྣ92ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཡོད། འཚོགས་ཡུན་ཉིན5ཡིན།

རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ལྷན་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ཨུ་ལྷན་གྱི་མགོ་ཁྲིད་དང་། བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཁང་གི་ཏང་ཨུའི་ཨུ་ཡོན་ནམ་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་གཞོན་པ་ཕུར་བུ་ཚེ་རིང་དང་། སི་ཁྲོན་རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ལྟ་སྐུལ་པ་གཞོན་པ་ཝང་ཧོང་ཞིན། བོད་ལྗོངས་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་ཏང་ཙུའུ་ཧྲུའུ་ཅིའམ་མགོ་འཛིན་གཞོན་པ་ཚེ་རིང་ཆོས་འཕེལ། ཨ་མདོ་བོད་སྐད་སྨྱན་སྦྱོར་ལྟེ་གནས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་རྩོམ་སྒྲིག་པའམ་ཨ་མདོ་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ལྟ་སྐུལ་པ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ལྟ་སྐུལ་པ་ཁུང་པིན་བཅས་ཚོགས་འདུར་ཞུགས་ཡོད།

རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་ནི་བོད་སྐད་སྨྱན་སྦྱོར་ཕན་ཚུན་དབར་སློབ་སྦྱོང་དང་ཉམས་མྱོང་བརྗོད་པ། ཕན་ཚུན་གྱི་ལེགས་ཆ་ལེན་པ། ཐུན་མོང་ཐོག་འཕེལ་རྒྱས་འཚོལ་བའི་གར་སྟེགས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་སྐད་ཡིག་གི་སྨྱན་སྦྱོར་ལས་དོན་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བར་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་དང་འཐོན་བཞིན་ཡོད་ལ། ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུར་བོད་སྐད་ཡིག་གི་སྨྱན་སྦྱོར་གྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་དམིགས་ནས་ཉམས་མྱོང་ཕྱོགས་སྡོམ་བགྱི་བ་དང་། གསར་འགྱུར་དྲིལ་སྒྲོག་གི་ལས་དོན་སྐོར་ནས་བགྲོ་གླེང་བྱེད་པ། བརྡ་ཆད་གསར་པ་གཅིག་གྱུར་གཏན་འབེབས་བཟོ་བ། བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཕུལ་བྱུང་གསར་འགྱུར་བརྩམས་ཆོས་དཔྱད་འདེམས་བྱེད་པ་སོགས་ཚུད་ཡོད་ལ། ཚོགས་འདུར་རྒྱལ་ཡོངས་བོད་འབྲེལ་ས་ཁུལ་གྱི་སྨྱན་སྦྱོར་ལས་ཁུངས38ནས་བསྐུར་ཡོང་བའི་བརྩམས་ཆོས་ཁྱོན548འབྱོར་ཡོད་པ་དང་། དེར་ཚགས་པར་དང་དུས་དེབ་ཀྱི་རིགས136དང་། རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་གྱི་རིགས138དང་། སྨྱན་སྦྱོར་གསར་པའི་རིགས204དང་། གཏམ་བརྗོད་དཔྱད་རྩོམ་གྱི་རིགས32ཡོད།

རྒྱུས་ལོན་བྱུང་བ་ལྟར་ན། རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་ཡིག་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་ནི་བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཁང་དང་མཚོ་སྔོན་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཁང་གིས་ཐོག་མར་གྲོས་མགོ་བཏོན་པ་དང་། 1998ལོ་ནས་ཕལ་ཆེར་ལོ་རེར་ཐེངས་རེར་འཚོགས་བཞིན་ཡོད་ལ། བོད་ལྗོངས་དང་སི་ཁྲོན། མཚོ་སྔོན། ཀན་སུའུ། ཡུན་ནན་སོགས་ལྗོངས་ཞིང་ལྔས་ལོ་རེ་བཞིན་རེས་སྐོར་ནས་གཙོ་སྒྲུབ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཚོགས་འདུར་བོད་སྐད་ཡིག་གི་ཕུལ་བྱུང་གསར་འགྱུར་བརྩམས་ཆོས་དཔྱད་འདེམས་བྱེད་པ་དང་། བོད་ཡིག་གི་བརྡ་ཆད་གསར་པ་གཅིག་གྱུར་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བ། བོད་ཡིག་གི་སྨྱན་སྦྱོར་མཉམ་འདྲེས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྐོར་གྱི་ཉམས་མྱོང་བརྗེ་རེས་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ནང་དོན་ཚུད་ཡོད།

ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་འདུའི་རིང་ལ། གསར་འགྱུར་བཅར་འདྲིའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་ཞུགས་མི་སྣ་ཡོངས་ཁམས་པའི་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་དང་གཡག་རྔ་རུ་སོང་སྟེ། དུས་རབས་གསར་པའི་སྨྱན་སྦྱོར་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་དང་གྲུབ་འབྲས་ལ་རྒྱུས་ལོན་སློབ་སྦྱོང་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་སོགས་ཡི་གེ་དང་བརྙན་མིག་གི་ལམ་ནས་དྲིལ་སྒྲོག་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཡོངས་བོད་སྐད་སྨྱན་སྦྱོར་མཐུན་ཚོགས་ཀྱི་དྲིལ་སྒྲོག་ནུས་པ་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བར་སྔར་བས་རང་ནུས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་འབུལ་རྒྱུ་རེད།